Czy pszczoły zapadają w sen zimowy?

Pszczoły potrzebują do życia temperatury powyżej 8°C – w niższej ich ciała drętwieją i umierają. Czy to oznacza, że pszczoły nie mają szans na przeżycie, gdy przychodzi jesień i zima? Nic z tego: te pracowite owady mają swój sposób na dotrwanie do wiosny.

Co to jest zimowla?

Pewnego jesiennego dnia pszczoły wylatują z ula po raz ostatni. Robią oblot po okolicy, wracają i słuch po nich ginie aż do wiosny. Wyjątkiem mogą być wyjątkowo ciepłe i słoneczne zimowe dni, które pszczoły wykorzystają na loty oczyszczające. Gdy zrobi się odpowiednio ciepło, znów opuszczą ul, by rozpocząć jak zawsze pracowitą wiosnę. Okres między ostatnim i pierwszym oblotem to zimowla. To czas, w którym Natura na przykładzie pszczół pokazuje, jak ważna jest praca zespołowa.

Jak zimują pszczoły?

Pojedyncza pszczoła, jak już wiadomo, nie miałaby szans na przetrwanie zimy. Dlatego unikają wtedy samotności za wszelką cenę: zbijają się w kłąb, żywą kulę, w środku której znajduje się królowa, bo tam jest najcieplej – według niektórych źródeł nawet ponad 30°C! Robotnice obowiązują sprawiedliwe zasady: co pewien czas te, które znajdowały się w pobliżu zewnętrznych części kłębu, wchodzą do wnętrza, aby się ogrzać, a ich miejsce zajmują ogrzane. Pszczoły machają skrzydełkami, by wytworzyć energię cieplną. W ciągu dnia luzują nieco „uścisk”, by docierało do nich powietrze, nocami ponownie „przytulają się” ciasno. Ich pokarmem w tym czasie jest zgromadzony latem miód, dlatego nigdy pszczelarze nie pozbawiają ich wszystkich zapasów.

Czy pszczoły są bezpieczne zimą?

Czy wszystkie pszczoły przetrwają zimę? Niestety, najsłabsze i najstarsze mogą nie dać rady. Pszczelarze zwykle znajdują kilka-kilkanaście martwych pszczół w pobliżu uli. Ich ciała wyrzucają na zewnątrz silniejsze koleżanki. Stają się w ten sposób na przykład pokarmem dla sikorek. Groźnym dla pszczół zjawiskiem są kilkudniowe cieplejsze momenty, po których znowu przychodzi mróz. Zdarza się, że te kilka ciepłych dni pszczoły uznają za wiosnę i królowa składa jaja. Gdy temperatura spada, robotnice mają znacznie więcej pracy, by ogrzać ją i jajka. Zdarza się, że zagrożeniem dla pszczół są też drapieżniki – gryzonie, kuny, głodne ptaki włamują się niekiedy do uli szukając pożywienia. Dlatego pszczelarze zimą wciąż odwiedzają pasiekę, dbają o zabezpieczenie uli i wypatrują wiosny.