Uwaga, może zaboleć! Co trzeba wiedzieć o użądleniach?

Jak widzicie na naszych nagraniach z pasieki, do uli podchodzimy z dużym szacunkiem i w specjalnym ubraniu – wiemy, że kontakt z pszczołami może zaboleć. Co zrobić, jeśli nie macie pszczelarskiego stroju, jest piękny letni dzień i trzymacie w ręku loda, którym zainteresowało się jakieś bzyczące towarzystwo?

Owady, które potrafią zepsuć nam piknik – najczęściej przypadkiem! - to nie tylko pszczoły. Latem łatwo o spotkanie również z osami, szerszeniami i trzmielami. Co warto o nich wiedzieć?

Osa czy pszczoła?

Osy i pszczoły są często mylone, chociaż różnią się wyglądem, zachowaniem i żądłem. Pszczoły mają ciała ciemnobrązowe lub ciemnopomarańczowe, porośnięte włoskami. Do tego mocne nogi z koszyczkami do zbierania pyłku i szerokie, przezroczyste skrzydła. Jak wygląda osa? Osy mają lśniące ciała pokryte pancerzem w charakterystyczne żółto-czarne paski. Kolejne wyjątkowe dla nich cechy to tzw. talia osy – czyli wyraźne wcięcie między tułowiem a odwłokiem oraz smukłe żółte nogi. Pszczoły są spokojniejsze i zwykle zajęte swoimi sprawami – o ile ich nie zdenerwujemy. Osy potrafią atakować, szczególnie, jeśli znajdziemy się blisko ich gniazda – a to może być wszędzie, czasem na naszym balkonie albo w trawie. Osa czy pszczoła – co jest gorsze? Jeśli chodzi o użądlenie, to pszczoły, bo ich jad jest mocniejszy. Na pszczelim żądle są haczyki, przez co po wbiciu w ciało zostaje tam, a pszczoła umiera. Co z tym zrobić? Czytajcie dalej!

Szerszeń czy trzmiel? 

Te to potrafią nieźle wystraszyć! Trzmiele i szerszenie są większe niż osa czy pszczoła. Zwłaszcza szerszenie – to największe osowate w Europie. Szerszeń ma czarno-rudy tułów i żółty odwłok w czarne pasy, więc można go pomylić z osą. Czy szerszenie są gorsze od os? Szerszeń ma dłuższe żądło, więc użądlenie może być nieco bardziej bolesne, jego ukąszenie może być niebezpieczne dla człowieka. Jad szerszenia zaiwera większe ilości toksyn, które mogąpowodować silniejsze reakcje bólowe, a także obrzęk i inne objawy. Trzmiele to grubsze i bardziej włochate pszczoły. Są łagodnymi owadami, więc trzeba się postarać, żeby sprowokować trzmiela do żądlenia. Jeśli już do tego dojdzie – ich jad jest mniej toksyczni niż pszczeli, a żądło jest gładkie, więc nie zostanie w ciele. 

Jak uniknąć użądlenia?

Trzmiele, szerszenie, pszczoły i osy żądlą, kiedy czują się zagrożone. Dzieje się tak, kiedy na przykład kręcimy się w pobliżu gniazda. Jeśli owad jest blisko nas i zaczynami się gwałtownie poruszać – to również może zostać uznane za atak. Jeśli ktoś blisko nas zostaje użądlony np. przez osę, dobrze jest spokojnie się oddalić, bo inne osy mogą przybyć z pomocą koleżance. Ogólnie najbezpieczniej jest wiedzieć chociaż trochę o tych owadach – od nas możecie się dowiedzieć, jakie rośliny lubią pszczoły, czyli gdzie można je spotkać. Znajomość obyczajów pozwala uniknąć zachować, które mogłyby nas narazić na nieprzyjemny kontakt ze skrzydlatym towarzystwem. Jeśli już jesteśmy nieprzyjemnie blisko osy czy pszczoły, dobrze jest się po prostu spokojnie oddalić. Jakie jest najgorsze użądlenie? Dla alergika pewnie każde, ale warto zwrócić uwagę na zainteresowanie pszczół słodkimi napojami i jedzeniem, bo kryje się w tym spore niebezpieczeństwo. Owady te mogą spacerować po szklance czy deserze, przez co możemy je przypadkiem zbliżyć, a nawet włożyć do ust, co grozi bardzo nieprzyjemnym i potencjalnie niebezpiecznym użądleniem w usta lub język. Na szczęście zdarza się to rzadko

Co zrobić po użądleniu przez pszczołę?

Jak rozpoznać użądlenie przez pszczołę? W miejscu ukłucia pojawia się opuchlizna, zaczerwienienie i obrzęk. Jak silne? To już indywidualna kwestia odporności. Pojawia się też ból o paląco- piekącym charakterze oraz świąd. Kluczowa sprawa to żądło, które zostaje w ciele. Pierwszy odruch to wyciąganie, ale trzeba to zrobić umiejętnie, żeby nie wycisnąć z żądła reszty jadu. Najlepiej nie naciskać i nie próbować wyciągania palcami, tylko podważyć paznokciem, szpilką lub pęsetą. Dalsze postępowanie jest takie same w przypadku pszczół, os i innych owadów. 

Pierwsza pomoc po użądleniu

Wspomniane użądlenie w obrębie czy okolicy jamy ustnej albo blisko oka może wymagać interwencji medycznej. Szczególnie, jeśli użądlona zostaje osoba, która silnie reaguje na jad owadów i jest ryzyko dużej opuchlizny. W „lżejszych” przypadkach warto:

• zdezynfekować miejsce ugryzienia
• usunąć żądło – jeśli użądliła pszczoła
• zdjąć biżuterię z okolic użądlenia (to na wypadek pojawienia się opuchlizny)
• jeśli osoba użądlona źle się czuje, warto zabrać ją ze słońca, znaleźć wygodne miejsce do odpoczynku w cieniu i obserwować
• jeśli to konieczne, podajemy leki przeciwbólowe, przeciwzapalne lub odczulające
• czasem pomagają zimne okłady

Poważniejszej reakcji wymagają użądlenia, jeśli ich ofiarą padła osoba z alergią. Osobom uczulonym na jad lub silnie pożądlonym należy szybko zapewnić pomoc lekarską.

Mamy nadzieję, że sezon soczystych owoców i pysznych deserów, otwartych okien i pikników nie przyniesie Wam takich doświadczeń, a pszczoły będzie dalej kojarzyć tylko z pysznym miodem! Życzymy Wam pięknej końcówki wakacji.